środa, 6 marca 2013

MEDALIKI MATKI BOSKIEJ



MEDALIKI MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ

mosiądz XVII/XVIII w.


srebro XX w.
Wśród wielu tytułów  Maryi spotykamy określenie - Matka Boska Bolesna.
       Podstawą kultu były  słowa proroctwa Symeona, wypowiedziane w świątyni jerozolimskiej w dniu ofiarowania Pana Jezusa:
        „A Twoją duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu” (Łk 2,35).
       Święty Efrem w IV w., jako pierwszy czcił Maryję jako Matkę Bolesną w pieśni, której początek przypomina nasze Stabat Mater - Stała Matka Boleściwa. Pod koniec VI i VII wieku rozpowszechniło się przedstawianie sceny Ukrzyżowania, w której Maryja zwykle stoi pod Krzyżem. Na zachodzie  Europy szybki rozwój nabożeństwa do Matki Boskiej Bolesnej zbiega się z okresem wypraw krzyżowych.  Głównymi czcicielami byli św. Anzelm (+1109r.) i świętego Bernard z Clairvaux (+1153r.), którzy w bardzo dużym stopniu przyczynili się do rozsławienia Matki Boskiej Bolesnej i rozwoju nabożeństwa do Niej. Dla rozwoju tego nabożeństwa w XIII w.  powołano do istnienia zakon Serwitów czyli  Sług Najświętszej Maryi Panny. Propagowali oni nabożeństwo do Matki Boskiej Bolesnej i założyli Stowarzyszenie Matki Boskiej  Patronki Dobrej Śmierci, zwane też Bractwem Czarnego Szkaplerza. Już pod koniec XV wieku kult Matki Boskiej Bolesnej przybiera pełniejszy charakter. Zamiast tytułu - Matka Boska Bolesna - spotykamy już nazwę: Matka Boska od Siedmiu Boleści. Papież  Benedykt XIII  ( XVIII w.) gorąco zachęcał, aby lud wierny czcił Matkę Najświętszą jako Matkę Bożą Bolesną. Wśród wielu modlitw do Matki Bożej Bolesnej zalecanych przez Kościół Święty i odmawianych w wielu sanktuariach jest Koronka ku czci Jej Siedmiu Boleści. Na Koronce tej rozważa się ziemskie życie i cierpienia Matki Najświętszej:
        1 Boleść - Proroctwo Symeona
        2 Boleść - Ucieczka do Egiptu
        3 Boleść - Zgubienie Pana Jezusa
        4 Boleść - Spotkanie na Drodze Krzyżowej
        5 Boleść - Trwanie pod Krzyżem
        6 Boleść - Piastowanie po zdjęciu z Krzyża Ciała Pana Jezusa (Pieta)
        7 Boleść - Złożenie do Grobu

Medalik odlewany XVII w. 1i 7 Boleść

Z siedmioma boleściami związane też są wizerunki Matki Boskiej Bolesnej. Na medalikach spotykamy więc Maryję w różnych przedstawieniach: z Sercem przebitym  mieczem lub siedmioma mieczami, scenę Ucieczki do Egiptu, Maryja pod krzyżem lub tylko Jej  twarz pogrążoną w boleści, Pieta i złożenie do grobu.


Zdjęcie z krzyża, Granada medalik  XIX/XX w.

 Pieta XVII/XVIII w.



1 i 2 Boleść XVII w. medalik bity, XVII czy XIX w.? Spory trwają.



  mosiądz XIX w. 1 i 5 Boleść


mosiądz  XIX w. Napisy w j. łacińskim „Matka Bolesna” i  „W Krzyżu zbawienie”

W Polsce wiele sanktuariów nosi wezwanie Matki Boskiej Bolesnej: Licheń, Jarosław, Kościerzyna, Chełmno Pomorskie, Kraków, Sulisławice, Staniątki, Limanowa, Obory, Osieczna, Skrzatusz.




2 komentarze: