KRZYŻ ŚW. BENEDYKTA

                                       współczesny

         Nie wiadomo gdzie i kiedy wybito ten medalik po raz pierwszy, ale na pewno nie później niż w 1664r. Z tego bowiem roku pochodzi ulotka wydana w Innsbrucku dotycząca medalika. Medalik dwustronny, nie zawierał wizerunku świętego tylko same litery. Litery – pierwsze z poszczególnych wyrazów, znajdowały się na otoku medalika, na ramionach  i między ramionami krzyża. Medalik  okrągły średnicy 35 mm, wykonany z dowolnego metalu, nazywano z niemiecka fenigiem.

wg wzoru z 1664 r.

 Na awersie umieszczono dwa koncentryczne koła w środku litery IHS.  Na rewersie umieszczono, stylizowany równoramienny krzyż. Na jego ramionach umieszczono litery.  W pionie: CSSML – „Crux Sacra Sit Mihi Lux „ – Niech krzyż będzie mi światłem, w poziomie NDSMD – „Non Draco Sit Mihi Dux” – Niech szatan nie będzie mi wodzem.  Między ramionami krzyża  znajdują się litery CSPB „Crux Sancti Patris Benedicti” – Krzyż Świętego Ojca Benedykta. W otoku znajdują się litery przegrodzone kropkami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: VRSNSMV SMOLIVB – w tłumaczeniu „ Idź precz szatanie, nie nakłaniaj mnie do złego. Złe rzeczy czynisz, sam pij swoja truciznę. ”Później medaliki zmieniały kształt (owalny, wielokątny – także w kształcie równoramiennego krzyża), a także awers np.  z Błogosławieństwem Zachariasza. Posiada w dolnej części owalny kartusz z literami w czterech rzędach: +Z+DIA+BIZ+SAB=Z=HCF=BFRSIHSMRA. Z uwagi na obszerność tekstu nie będziemy go przytaczać*. Nadmienimy tylko, że w miejscu + należało zrobić znak Krzyża Świętego, a ostanie litery IHS i MRA znaczą Jezus! Maryja!

W roku 1742 papież Benedykt XIV polecił na awersie umieścić wizerunek św. Benedykta.

 

XVIII w.

         Krzyż św. Benedyk ta szczególnie rozpowszechnił św. Wincenty a’ Paolo, zalecając noszenie medalika przy różańcu. Niestety medalik często był wykorzystywany do praktyk zabobonnych, zwłaszcza jako chroniący przed zarazą przybijany był w oborach i zakopywany na polach i pod progami domów. Tak, że w pewnym okresie duchowieństwo zabraniało używania tego medalika. Rozkwit jego zainteresowaniem przypada na wiek XIX , wraz z odrodzeniem życia benedyktyńskiego. W 1880 r. obchodzono wielki jubileusz 1400 lat od narodzin św. Benedykta. Uczczono go wydaniem specjalnego medalika z udzieleniem odpustu za jego pobożne noszenie i nawiedzenie klasztoru na Monte Cassino. Na rewersie monogram IHS zastąpiono słowem PAX, a na awersie u stóp świętego dodano napis EX S.M.CASSINO MDCCCCLXXX – Ze świętej góry kassyńskiej 1880,  a w otoku pierwsze litery napisu E I O N P M „Niech jego obecność chroni nas w godzinie śmierci. W ostatnich czasach znów na medaliku pojawił się monogram IHS.

                     Medalik z XVIII w.                  

 Medaliki z błogosławieństwem Zachariasza XVIII w.

Falsyfikat, wycięty z XIX wiecznego medalika           

krzyż ma sugerować pochodzenie z XVII w.

 i   XVII wieczny oryginał w kształcie krzyża

XVIII w. św. Benedykt z siostrą św. Scholastyką

Medalik wybity przed 1880r.

medalik jubileuszowy z 1980 r.

* Pełny tekst podaje Kornel Białobłocki w „Zespół  medalików z Lubinia pod Kościanem”